Version vom 9. September 2013, 21:30 Uhr

Die Stadt Essen ist mit 575.000 Einwohnern die neuntgrößte Stadt Deutschlands und liegt geographisch fast in der Mitte des Ruhrgebiets. Seit jeher liegt Essen an bedeutenden Verkehrsachsen, die enorm wichtig für die Entwicklung der Stadt waren. Essen liegt an der ehemals bedeutsamen Handelsstraße "Hellweg", der schon im Mittelalter den Warenaustausch in ost-westlicher Richtung begünstigte. Der Alte Hellweg verläuft parallel bzw. ist in Teilen identisch mit dem heutigen Verlauf der Hauptverkehrsader des Ruhrgebietes, der Autobahn A 40.

Die Wurzeln der Stadt Essen gehen auf die Gründung eines Frauenstifts im 9. Jh. n.Chr. zurück. Ein Stift ist eine klosterähnliche Einrichtung für Frauen und Mädchen. Das Stift lag am Hellweg und war auf dem Weg in den Osten und Norden eine wichtige Etappe. Mehrere Äbtissinnen aus dem 10. und 11. Jahrhundert entstammten dem Hochadel und waren mit Königen und Kaisern verwandt. Bedeutende Kunstwerke des Domschatzes stammen aus dieser Zeit. Das Stift verfügte über ausgedehnten Grundbesitz und ab dem 13. Jahrhundert waren die Äbtissinnen auch Fürstinnen, die über einen kleinen geistlichen Staat regierten.

Die Bürger der Stadt traten im 16. Jahrhundert zur evangelischen Konfession über und demonstrierten damit ihre Unabhängigkeit von der Herrschaft des Stifts.

Im Jahre 1803 wurde das Stift wie viele andere Klöster aufgelöst. Zu dieser Zeit war Essen eine unbedeutende Kleinstadt. Der große Wende kam Mitte dieses Jahrhunderts mit der Industriealisierung, vor allem der Entwicklung des Bergbaus. Die Gussstahlfabrik von Krupp entwickelte sich zu einem Weltkonzern. Alfred Krupp baute die „Villa Hügel“ als Wohnsitz für seine Familie. Heute hat sie eine große Bedeutung für das kulturelle Leben der Stadt.

Anfang des 20. Jahrhunderts war Essen die größte Stadt des Ruhrgebiets mit einem stolzen Angebot im Bildungs- und Kulturbereich.

Die beiden Weltkriege hinterließen auch in Essen deutliche Spuren. Mehr als die Hälfte der Essener Juden hat den 2. Weltkrieg und die Zeit der NS-Herrschaft nicht überlebt. 60 % des Stadtgebietes wurden völlig zerstört.

Nach dem Krieg entwickelte sich Essen zur „Einkaufsstadt“. Auch der Strukturwandel verändert seit den 1950er Jahren das Profil der Stadt von einer Industriemetropole zur einer Verwaltungsstadt und einem Dienstleistungszentrum.

Essen ist seit 1958 Bischofssitz. Die Kirche des Frauenstiftes ist der Dom des Bischofs von Essen. Seit 1972 ist Essen auch eine Universitätsstadt.

• 

  Essen um 1647
• 

  Skyline von Essen
• 

  Zeche Zollverein
• 

  Villa Hügel

Katedra w Essen

W ramach projektu : Stare trakty - nowe ulice, udalismy sie do pieknego miejsca, ktore ma duze znaczenie na drodze Pilgerwege Swiatynia ta jest dedykowana Najswietszej Maryi Pannie oraz meczennikom – Kosmie i Damianowi. Katedre wzniesiono w latach 840 - 870 . Byla to Bazylika z trzema nawami . Kosciol przestal istniec w 946r. w wyniku pozaru, ktory zostal wzniecony w Essen. Kosciol zostal odbudowany za panowania opatek Matyldy i Teofano. Podczas odbudowy zdecydowano sie na wzniesienie westerku, do ktorego przylegalo atrium, laczace kosciol z baptysterium od strony zachodniej. Katedra stanowi czesc dawnego opactwa, w ktorego sklad wchodza : kosciol sw. Jana Chrzciciela, skarbiec oraz zabudowania klasztorne, tworzace polcnocna czesc kompleksu. W architekturze katedry mozna zauwazyc dwie czesci , zwiazane z roznymi fazami budowy. Masyw zachodni tworzy ogromna wieza o kilku kondygnacjach. Z zewnetrznej strony swiatyni westwerk charakteryzuje sie typowa dla stylu romanskiego surowoscia i przestrzennoscia bryly. Wnetrze katedry jest skromne, a architektura dominuje nad jej wystrojem. Spowodowane jest to zniszczeniami po nalotach aliantow podczas II wojny swiatowej. Pomimo niewielkiego bogactwa wystroju, katedra obfituje w kilka bardzo cennych dziel sztuki, jest to np.: swiecznik siedmioramienny. Warto tutaj wspomniec takze Zlotej Madonnie. Jest to rzezbiony wizerunek Maryi z Dzeciatkiem. Zrobiona jest z drewna lipowego , o powierzchni praktycznie calej pokrytej zlotem. Jej wysokosc to 74 cm a szerokosc podstawy to 27 cm. Wazna informacja jest to, iz Katedra ta stanowila miejsce schronienia dla pielgrzymow na drodze sw. Jakuba ze wschodu na zachod Europy. Naszym zdaniem Katedra w Essen jest miejscem, ktore kazdy powninien odwiedzic. Czas, ktory spedzilismy zwiedzajac swiatynie nie mozna uznac za stracony. Miejsce jest naprawde warte polecenia , szczegolnie osobom zainteresowanym historia nie tylko tego regionu. Coz, nie pozostaje nam nic innego, niz czekac na nastepna miedzynarodowa wspolprace miedzy szkolami polskimi i niemieckimi, by moc ponownie odwiedzic to miejsce.

RUHR MUZEUM

Muzeum Ruhry znajduje sie w starej kopalni wegla w Zollverein, Essen. Jako muzeum regionalne stale pokazuje wystawę na temat całej historii Zagłębia Ruhry naturalnego jak i kulturowego. Nie moze byc ono interpretowane jako zwyczajne muzeum lecz jako pamiec o historii calego zaglebia Ruhry. Pod jednym dachem mozna podziwiac wystawy na temat przeszlosci naturalnej, archeologicznej jak i kulturowej. Na kolejnych poziomach zlokalizowane sa zroznicowane tematycznie wystawy. Budynek starej kopalni pomiescil historie regionu w pigulce.

Poczatki Kompleks powstal z inicjatywy niemieckiego przemyslowca Franca Haniela, ktory poszkiwal odpowiedniego wegla koksowniczego do produkcji stali. W roku 1845 na północ od Essen w Katernberga zostaly odkryte duze pokłady, które nazwano Zollverein na cześć Deutscher Zollverein. W 1847 roku Haniel uzyskał od władz pruskich pozwolenie na wykonanie jednego odwiertu. Pierwszy szyb wydobywczy stanal w 1847, natomiast wydobycie rozpoczeto w 1851 i trwalo nieprzerwanie do 1986. Węgiel w dużej mierze wykorzystywany był na miejscu do produkcji koksu. Roczne wydobycie wynosilo 13 tysiecy ton wegla rocznie. Szesc lat pozniej wydobycie roczne stalo na pozomie 100 tysiecy ton wegla dzieki drugiemu szybowi wybudowanemu w 1852 roku.

Zollverein jako osrodek kultury i Ruhr Muzeum. W roku 2001 caly kompleks zostal wpisany na liste dziedzictwa kulturowego UNESCO. Latem 2006 zostala zakończonona wieloletnia przebudowa gmachu na terenie zakładu Zollverein, by mozliwe bylo zagospodarowanie obszaru pod muzeum. By siegnac wejscia do muzeum, znajdujacego sie na wyokosci 24m, goscie moga wybrac miedzy tradycyjnymi schodami a ruchomymi, ktore jednoczesnie sa najdluzszymi schodami tego rodzaju na terenie Niemiec. Na glownym poziomie (24m) zostaly postawione tradycyjne dla takiego miejsca obiekty, tj. kawiarnia, kasy czy sklep z pamiatkami. Na pietro nizej (17m) mozna sie dostac schodami, jarzacymi sie swiatlami o kolorze rozgrzanej stali. Jest to celowy zabieg, ktory informuje odwiedzajacych o dawnym przeznaczeniu szybu (jak mozna sie domyslec plynela w nim rozgrzana stal). W calosci zostalo poswiecone czasom wspolczesnym. Przedstawione i wytlumaczone zostaly tutaj niektore mity, stereotypy i ciekawostki. Dociekliwi moga znalezc w gablotach informacje dotyczace m.in. tego, ze na tutejszym obszarze panuje ciekawy dialekt. Mianowicie ludzie nie przywiazuja tutaj uwagi do gramatyki, a dogaduja sie bardzo dobrze. Motyw ten jest wykorzystywany w, np. Kabaretach. Nazywany jest rowniez „zlym niemieckim“. Kierujac sie schodami w dol dojdzemy do wystaw poswieconym czasom prehistorycznym (12m). Zostalo to wbudowane w obszar hali, wewnatrz ktorej umieszczono kamienie, wode ale przede wszstkim wegiel. Cale pomieszczenie nie ma okien. Taka koncepcja ma zamiar oddac atmosfere czasow, ktore przedstawia. Mozna tutaj podzwiac bardzo precyzyjnie dobrane, zwiazane z regionem artefakty archeologiczne i etnologiczne. Zaskakuje nas widok szkieletu mamuta. Ostatni poziom (7m) stanowi obszar niedawnej historii kulturowej. Ta czesc wystawy jest najbogatsza. Nasza uwage przykuwa wiele modeli, m.in. maszyn stosowanych na obszarze kopalni przy obrobce i wydobyciu wegla, maszyn sluzacych do transportu kruszcu, az po flagi, zdjecia z czasow wojennych. Wystawione sa rowniez rozne mineraly, ktore wystepowaly tutaj razem z weglem.

Stare trakty – nowe ulice Pod koniec XIX wieku jak i dzis wegiel stanowil wazna czesc przemyslu. Dzieki kopalniom w Zaglebiu Ruhry w dawnych czasach kwitl tu handel tym surowcem wykorzystujac krolewski szlak, ktory ciagnie sie od obszarow dzisiejszej Ukrainy az po Portugalie. Wielu kupcow zjezdzalo do Essen, by zakupic wegiel czy stal. By tu dotrzec, korzystali wlasnie z tejze trasy. Kopalnie te stanowily zatem bardzo wazny punkt na szlaku. Transport odbywal sie rowniez na rzece Ruhr. Modele statkow, ktore po niej plywaly w tamtym okresie, mozna ogladac wlasnie w Ruhr Museum. Dzis, gdy kopalnia zostala zamieniona na muzeum, wszelkie profity zwiazane z jej dzialanoscia niemal znikly. Pozostala jedynie pamiec i turysci zwiedzajacy wlasnie te muzeum, ktorzy jak dawniej kupcy, poprawiaja koniunkture w Zaglebiu. Czas plynie, wszystko sie zmienia, lecz tutaj mozna powiedziec „Forma sie zmienila, lecz funkcjonowanie nie.”. Dzisiejsi turysci sa na miare dawnych kupcow, ktorzy nie pozwalaja kopalni i jej historii zostac zapomnianymi.

Synagoga w Essen

W środę (24.04.2013) zwiedziliśmy z grupa uczniów niemieckich z szkoły BKO (Berufskolleg Ost) starą synagogę w Essen. Mieści się w centrum miasta Essen, jest ośrodkiem pamięci kultury żydowskiej. Synagoga jest jedną z najstarszych i największych, a także najlepiej zachowanych budowli tego typu w przedwojennych Niemczech. Została zbudowana w 1913 roku, projekt został opracowany przez Edmunda Körnera. Przy synagodze mieści się dom rabina (Rabbinerhaus), gdzie obecnie znajdują się archiwa Essen. Synagoga była centrum największej gminy żydowskiej w okolicy, do której przybyli Żydzi z całej Europy. Duża część ludności żydowskiej pochodziła ze wschodu. Podróżując, wykorzystywali oni stare trakty królewskie, pielgrzymie i handlowe (Königsträßen, Handelsstraßen i Pilgerwege). Essen znajdowało się znajdowało się właśnie na jednym z nich. W 1933 roku gmina liczyła już około 5000 członków. W okresie narodowego socjalizmu w 1938 roku, podczas pogromu Żydów, synagoga została doszczętnie wewnątrz zniszczona po podpaleniu, jednak zewnątrz zachowała się w bardzo dobrym stanie. Po tym zdarzeniu nie była wykorzystywana aż do 1959 roku, kiedy to przejęły ją władze miasta Essen. Przechodziła liczne zmiany i dopiero w 1980 roku, po pożarze uznano, że zacznie służyć jako centrum pamięci i dokumentacji politycznej i historycznej. W 2010 roku dokonano ostatniej renowacji. Synagoga została otwarta jako Dom Kultury Żydowskiej. Po renowacji budynek wita teraz wszystkich odwiedzających nowym, odrestaurowanym wyglądem: otwartym, kosztownym i skąpanym w jasnych kolorach wnętrzem. Każda z 5 sal wystawowych opowiada o życiu Żydów dawniej i dziś. To zapierające dech w piersiach miejsce znów stało się unikalnym międzykulturowym miejscem spotkań. Teraz odbywają się tutaj rożne koncerty, przedstawienia teatralne i inne imprezy kulturalne, mające na celu propagowanie kultury żydowskiej. Stara Synagoga w Essen to największy wolno stojący budynek synagogalny na północ od Alp pod względem wielkości powierzchni, większy nawet niż Berliner Neue Synagoge. Potężna kopuła ma wysokość 37 metrów. Dzisiaj Stara Synagoga wita wszystkich zwiedzających, niezależnie od wyznania, otwartymi ramionam. Należy wspomnieć o odnowionym, przestrzennym placu Edmunda Körnera, na którym mieści się muzeum, szerokiej klatce schodowej i transparentym, otwartym wejściu, które rozpalają ciekawość i przyciągają ludzi do środka. Wartym wspomnienia jest, że zwiedzający te okolice podróżują historycznym traktem śladami średniowiecznych pielgrzymów.

Koncern ThyssenKrupp na szlaku handlowym

24 kwietnia pojechaliśmy do centrum miasta Essen jak również dzielnicy przemysłowej, w której odwiedziliśmy kompleks biurowy zakładu ThyssenKrupp. Zapoznaliśmy się z historią jego powstania i poznaliśmy znaczenie, jakie w jego rozwoju pełnił dawny szlak handlowy. Historia firmy ThyssenKrupp sięga początku XIX wieku. Obecna nazwa powstała w wyniku fuzji w roku 1999 dwóch spółek: Thyssen i Krupp. Początki firmy Krupp sięgają 1818 roku, a jej założycielem jest Alfred Krupp. Firma na początku zajmowała się wydobyciem i wyrobem stali oraz produkcją elementów stalowych konstrukcji i maszyn (szczególnie w przemyśle kolejowym). Niestety Alfred nie znał metod produkcji dobrej stali, dlatego jego produkt nie był świetnej jakości, a firma przynosiła straty zamiast zysków. Z powodu rosnących kosztów i mocnej konkurencji z Anglią, rodzina powoli bankrutowała i została zmuszona do przeprowadzenia się do małego domku na terenie firmy, należącego wcześniej do zarządcy zakładu. W 1824r. firmę przejął młody syn Alfreda – Friedrich Krupp. Był on wykształcony i miał okazję zapoznać się z formami produkcji stali, przez co umożliwił zakładowi sprzedaż produktów końcowych lepszej jakości. Wybitnym osiągnięciem Friedricha Kruppa było wynalezienie i wprowadzenie na rynek kolejowy stalowego koła, odlanego jako całość, a nie, jak wcześniejsze, składającego się z minimum trzech elementów. Dzięki takiej innowacji zminimalizowano zagrożenie złamania koła (co zdarzało się nagminnie), a w konsekwencji możliwości wykolejenia pociągu. Wynalazek ten rozsławił Kruppa w przemyśle i pozwolił zakładowi w końcu przynieść znaczące zyski. W 1852r. firma wyprodukowała około miliona funtów stali. A do roku 1873 zakład znacznie się rozrósł – w 1861 roku zajmował on powierzchnię 18 hektarów, a w 1873 roku aż 360 hektarów. W czasie wojny Essen było bombardowane właśnie z powodu zakładów Kruppa, ponieważ dostarczały one stal do produkcji broni, jak również bezpośrednio produkowały działa dla armii. Koncern Kruppa stał się dominującym zakładem w Essen i całym regionie. Wniósł ogromny wkład w gospodarkę kraju i stał się rozpoznawalną na całym świecie marką, której produkty dotarły nawet za ocean. Umiejscowienie firmy Kruppa miało także ogromne znaczenie. Miasto Essen leży na dawnym szlaku pielgrzymim i handlowym przecinającym całą Europę – Hellweg. Wzdłuż tego szlaku już w średniowieczu budowano drogi – aktualnie równolegle do niego biegną międzynarodowe autostrady i drogi szybkiego ruchu. Dzięki temu w XIX wieku transport towarów był już znacznie ułatwiony, a ponieważ znajdowały się tutaj znaczne zasoby surowców mineralnych, jak np.: rudy żelaza, było to miejsce wręcz idealne do budowania zakładów zajmujących się tą gałęzią przemysłu. Aktualny zarząd firmy czuje się niezwykle związany z własną historią – szczególnie zwraca na to uwagę stojący między budynkami biurowymi mały domek. Jest to odbudowany z okazji jubileuszu firmy budynek, w którym zamieszkiwała rodzina Kruppów. Ma on przypominać o pokorze – jak z małej rodzinnej i deficytowej firmy narodził się olbrzymi koncern zatrudniający dziesiątki tysięcy pracowników na całym świecie. Także dzisiaj, gdy sieci dróg są już bardzo rozwinięte na terenie całych Niemczech, Essen, w którym mieści się aktualnie całe „miasteczko” budynków biurowych koncernu ThyssenKrupp, stanowi świetne miejsce do zarządzania międzynarodową firmą. Jego położenie umożliwia większą mobilność pracownikom, którzy nie mają większych problemów z dotarciem na lotnisko czy skorzystaniem z sieci autostrad.

Essen-Werden

Zwischen 796 und 799 n.Chr. – ungefähr 50 Jahre früher als das Frauenstift in Essen – gründete der Missionar Luitger in Werden ein Benediktinerkloster. Hier ließ er sich begraben, wie später auch die 5 Nachfolger aus seiner Familie. Seit 886 Jahren gedenkt man des Missionars mit einer Prozession im September, bei der die Gebeine des heiligen Luitger durch die Altstadt getragen werden. Die mittelalterlichen Herrscher förderten und beschenkten das Kloster und es wurde zur Regierungszentrale der Stadt, die sich um das Kloster herum entwickelte. Die Herrschaft der Äbte endete im Jahre 1803. Im barocken Abteigebäude ist heute die Folkwang-Universität der Künste untergebracht In Werden gibt es drei sehenswerte und bedeutende Kirchen. Die Abteikirche St. Ludgerus, die Luciuskiche als älteste Pfarrkirche nördlich der Alpen und die evangelische Kirche mit ihren wertvollen Jugendstilmalereien. Seit 1929 ist Werden ein Stadtteil von Essen.

http://www.essen.de/de/Rathaus/Aemter/Ordner_41/Stadtarchiv/geschichte/Geschichte_Stadtgeschichte.html http://www.essen-werden.de/

Po przyjedzie do Essen-Essen nasza grupa polskich uczniow z Zespolu Szkol Techniczno- Informatycznych w Gliwicach zawitala w szkole partnerskiej Berufskolleg Ost, gdzie zostala cieplo przywitana przez uczniow i nauczycieli. Po przywitaniu polsko-niemiecka grupa odwiedzila ogrod botaniczny ‘’Grugapark’’. Grugapark to swietnie miejsce do spedzenia czasu, niestety nie posiadalismy go zbyt wiele, jednak udalo sie nam zobaczyc jego najpiekniejsze zakatki. W parku tym szkola sie uczniowie Berufskolleg Ost na przyszlych ogrodnikow. Po sprawnym zakwaterowaniu w schronisku mlodziezowym ‘’Haus am Turm’’, znajdujacym sie w Essen-Werden w spokojnej i malowniczej okolicy, zostalismy przywitani cieplym posilkiem oraz przyjaznym usmiechem. Nie tracac czasu wyruszylismy zwiedzic Essen-Werden. Pierwszym punktem programu ‘’Stare trakty – nowe ulice na drodze do europejskiej tozsamosci’’ / ‘’Alte Wege – neue Straßen’’ bylo zwiedzenie kosciola sw.Ludgerusa. Zwiedzanie rozpoczelo sie zabawnym wstepem, a mianowicie poszukiwaniem rzezby malej myszy koscielnej na portalu, czyli glownym wejsciu do kosciola. Kosciol zostal zbudowany okolo roku 800, a w 809 pochowano tam cialo swietego Ludgerusa. Kosciol ten jest trzecim kosciolem, ktory stoi w tym miejscu. Pierwszy zostal zniszczony przez pozar, nastepnie w 875 arcybiskup Willbert z Kolonii konsekrowal nowo odbudowany budynek ktory cechowal sie wczesnym stylem romanskim, mogli korzystac z niego tylko mnisi, lecz ten rowniez zostal strawiony przez ogien. Ostatni, ogromny kosciol wybudowali mnisi, bazujac na poznym stylu romanskim i zostal on poswiecony w 1275 roku. Byl to czas przejscia ze stylu romanskiego na gotycki. Na przestrzeni lat bylo centrum misyjnym, z ktorego mnisi jak i pielgrzymi wyruszali w podroz szlakami Hellwig, Pilgerwege oraz Handelsstraßen. Po dzis dzien te miejsce zyje, sa tam odprawiane msze swiete jak i rowniez nabozenstwa. Miejsce te jednak glownie sluzy jako miejsce historyczne, dostarczajace wiedzy na temat szlaku Hellwig. Ten dzien byl dniem udanym, gdyz w jednym dniu udalo nam sie polaczyc przyjemne zwiedzanie ogrodu i odpocznek, z nauka